Bandiera tot in de dood

Echte clubmannen worden in Italië bandiera’s genoemd. Paolo Maldini (AC Milan) is er zo een, Alessandro Del Piero (Juventus) natuurlijk en Francesco Totti (AS Roma) ook. Vroeger had je Gigi Riva, een soort Kakà avant la lettre die meerdere malen nee zei tegen de bergen met geld van Milan en Juventus omdat hij liever bij provincieclubje Cagliari bleef. Voor minder pecunia, maar meer geluk. ‘Het is in Sardinië zo lekker scheuren langs de kust, met één hand aan het stuur en in de andere een sigaret, terwijl de zon aan de horizon in zee zakt. Kan in Turijn niet’, vertelde de huidige teammanager van de squadra azzurra me ooit tijdens een trainingskamp van de nationale ploeg. Vaak groeien boegbeelden op in de eigen jeugd, zijn ze van onbesproken gedrag en vanwege hun trouw de absolute afgoden van de curva. Een wat vergeten held is Agostino Di Bartolomei, aanvoerder van AS Roma toen Totti nog in de luiers zat. Di Bartolomei leerde voetballen in de straten van Tor Marancia, in één van de armste volksbuurten van Rome, waar gezinnen met soms meer dan tien kinderen werden opeengepakt in piepkleine appartementen, aangevreten door de betonrot. In die misère zocht een piepjonge Di Bartolomei troost bij de bal. Het straatschoffie maakte furore in de jeugd van AS Roma en zou later uitgroeien tot een legendarische libero, die met de neus in de wind en de blik op oneindig zijn manschappen aanvoeren kon. Di Bartolomei was een tikkeltje aan de trage kant, maar lostte dat gebrek op met inzicht. Met mooie lange ballen op links en op rechts kon hij het spel dirigeren dat het een lieve lust was en lepelde geregeld een vrije trap of een penalty erin. En dan zongen de fans: ‘Ohooo Agostino. Ago, Ago, Ago…Agostino gol!’ Di Bartolomei was een kei van een voetballer, bovenal een heer. Een goedgemanierde jongeman met een melancholieke blik in de ogen en een strakke scheiding in het gitzwarte haar. Ze noemden hem Il capitano buono (de goede aanvoerder). Ruzies met de scheidsrechter ging hij het liefst uit de weg, maar mocht hij eens verhaal gaan halen dan gebeurde dat met de handen op de rug. Het was de pacifist in Di Bartolomei die niet agressief wilde overkomen. Hij wilde een consigliere (raadgever) zijn. Met Di Bartolomei als aanvoerder in een team vol vedetten en met de Braziliaan Falcão en Pietro Vierchowod voor zich, beleefde AS Roma begin jaren tachtig gouden jaren, met het scudetto in 1983 als absoluut hoogtepunt. Het was voor Di Bartolomei een jongensdroom die in vervulling ging. Het jaar erop ging het mis. Tijdens de finale van de Champions League tegen Liverpool werd in het eigen Olympisch stadion nota bene, verloren na het nemen van penalty’s. Het bleek achteraf zijn laatste wedstrijd voor AS Roma te zijn geweest. Die zomer werd de Romeinse zoon tegen zijn zin verkocht aan AC Milan omdat Roma de clubkas wilde spekken. De voetballer vatte die actie op als hoogverraad. Hij zou de klap nimmer te boven komen. Na een paar jaar in dienst van Milan, Cesena en Salernitana, zei Di Bartolomei in 199o vaarwel tegen het voetbal en trok zich terug in zijn villa in San Marco di Castellabate. De voormalige voetballer hoopte op een baantje als jeugdtrainer bij AS Roma, maar het telefoontje kwam nooit. Toen ook het opzetten van een voetbalschool daarna mislukte, werd de ellende Di Bartolomei teveel. Op 30 mei 1994, precies tien jaar na de verloren finale in de Champions League, pakte il capitano buono zijn Smith & Wesson erbij en joeg zich op het terras van zijn villa een kogel door het hart. ‘Ik voel me opgesloten in een donker hol’, schreef hij in zijn afscheidsbrief. Na zijn dood werd er in Rome een straat naar hem vernoemd en in zijn woonplaats draagt de voetbalschool alsnog zijn naam. Voor Di Bartolomei kwam het eerbetoon te laat. Voor de fans van AS Roma blijft hij een bandiera, ook na zijn dood. ‘Ze hebben je je club afgepakt, maar niet je curva’, aldus de tekst op een spandoek.Het mooiste Italiaanse voetballied ooit geschreven, la leva calcistica della classe '68, werd volgens sommigen aan Di Bartolomei opgedragen. Klik op de onderstaande link. Om weemoedig van te worden.

Deze column werd eerder gepubliceerd in het AD. De auteur van pastasport schrijft elke vrijdag over sport in Italië voor AD Sportwereld. www.sportwereld.nl

http://www.youtube.com/watch?v=iryYvsWF0R4