Saturday, September 04, 2010

Mwepu


Dankzij het onlangs uitgegeven prachtboek 'Passione Mondiale' van cartoonist German Aczel (en tegen alle Nederlandse voetbalfans deze zomer op vakantie in Italië, zou ik willen zeggen: 'Gaat hene naar de kiosk en koopt dat boek') heb ik deze week fijn herinneringen kunnen ophalen aan WK-helden van toen en nu.

Maar de op het oog nogal hilarische uithaal van Mwepu bleek achteraf helemaal niet als komische act bedoeld. De spelers van Zaïre stonden gewoon stijf van de zenuwen, omdat lijfwachten van dictator Mobutu voor de wedstrijd hadden verteld dat ze maximaal met 3-0 van Brazilië mochten verliezen.

Renate Verhoofstad
En anti-helden natuurlijk. Ilunga Mwepu is mijn persoonlijke favoriet. Van hem worden anno 2010 in Congo (voorheen Zaïre) nog steeds t-shirts met zijn iconische afbeelding verkocht. Niet ondanks, maar juist omdát de verdediger tijdens het WK van 1974 niet helemaal op de hoogte leek van de spelregels tijdens het nemen van een vrije trap en na het fluitje van de scheidsrechter als een opgewonden springveer uit de muur sprong om de bal voor de neus van de verbouwereerde Braziliaan Rivellino een lel te geven.

Gele kaart voor Mwepu en de rest lachen, gieren, brullen natuurlijk: in het veld, op de tribunes en de mensen thuis. Maar de op het oog nogal hilarische uithaal van Mwepu bleek achteraf helemaal niet als komische act bedoeld. De spelers van Zaïre stonden gewoon stijf van de zenuwen, omdat lijfwachten van dictator Mobutu
voor de wedstrijd hadden verteld dat ze maximaal met 3-0 van Brazilië mochten verliezen. Anders zwaaide er wat.

Mooi fenomeen wel, WK-helden. Niet zozeer de Garrincha's, Pele's, Cruijffen, Maradona's en Zidane's van deze wereld, want dat die konden voetballen wisten we natuurlijk al wel. Het gaat mij om de mindere goden, die tijdens een WK plots uitgroeien tot fenomeen.

Neem Fabio Grosso. Tijdens het WK in Duitsland had drie man en een halve paardenkop van de opkomende back van Palermo gehoord, maar met zijn goals en rushes langs de zijlijn groeide Grosso onverwacht uit tot de held van het WK, zoals Totò Schillaci er ooit ook één was.

De Siciliaan Schillaci werd voor het WK van 1990 in eigen land amper serieus genomen. Zelfs de eigen fans van Juventus scholden hem uit voor bandiet. Als Schillaci het veld betrad werd er gezongen: 'Ruba le gomme, ruba le góóómme!' (Schillaci steelt je autobanden). Maar omdat de kleine Siciliaan tijdens het WK zo lekker instinctief voetbalde, zes keer scoorde én de juiste grinta liet
zien, veroverde hij de harten van het Italiaanse volk.

In heel de laars deelde men de passie, die in alle hevigheid van Schillaci afspatte als hij met wilde armgebaren en wijd opengesperde oogjes over de achterlijn denderde, na de zoveelste door hem gescoorde goal, over reclameborden heen springend in de richting van de tifosi, met zijn handen hard trekkend aan zijn shirt.

Schillaci leidde de squadra azzurra bijna in zijn eentje naar een plek in de halve finales van het WK en werd topscorer bovendien. Hij bezorgde de natie notti magiche (magische nachten) en ach,
wat kon het schelen dat Italië de titel uiteindelijk niet won?

Dat een WK-held niet per se hoeft te winnen, bewees de 38-jarige Kameroenees Roger Milla tijdens datzelfde WK. Zijn feestelijke hoelahoep-dansjes bij de cornervlag herinneren we ons twintig jaar later nog en dat kun je van de beslissende penalty van de Duitser Andy Brehme in de finale tegen Argentinië amper zeggen. In welke hoek werd die bal eigenlijk geschopt?

Tot slot nog dit: het bleef op 22 juni 1974 in Gelsenkirchen gelukkig bij 3-0. Brazilië blij, de spelers van Zaïre opgelucht en Ilunga Mwepu een cultheld voor altijd.

No comments: